Güne? enerji sistemleri en popüler do?al enerji sistemlerindendir. Yukar?da bir güne? enerji sisteminde bulunan en temel elamanlar ?ema halinde sunulmu?tur. Güne?ten enerji elde etmek için ihtiyaç duyulan güce e?de?er güne? paneli, güne? panellerinden elde edilen enerjiyi depolamak için bataryalar, bataryalar?n ?arj olmas?n? kontrol etmek için ?arj kontrolerler, Bataryalardan al?nan enerji ç?k???n? ev aletlerimizde kullan?lacak seviyeye getiren inverterler kullanmak gereklidir.
Solar Paneller
Güne? enerjisini elektrik enerjisine çeviren sistem parças?d?r. Bir güne? enerji sistemi olu?tururken öncelikle ihtiyaç duyulan güç hesaplan?r ve buna uygun büyüklükte güne? enerji panelleri seçilir.
?arj Kontrolörler
Bataryalarda ?arj a??m? olmas?n? önler. Do?ru bir ?ekilde ?arj edilmesi bataryalar?n zarar görmesini önleyecek, performans?n? ve kullan?m ömrünü artt?racakt?r.
?nverter
Güne? enerji sisteminin en önemli parçalar?ndan biridir. Güne? panellerinden elde edilen 12 volt DC gerilimi 220 volt AC gerilime dönü?türür.Batarya
Elektrik gücünün bir kimyasal reaksiyon formunda sakland??? bölümdür. Depolama yap?lmad??? taktirde güne? enerji sistemlerinden sadece güne? varken enerji elde edilebilir.
Güne? Panelleri : Çevre Dostu Elektrik Üreteci
Güne? panelleri güne? ???nlar?n? herhangi bir zehirli at?k sal?n?m? yapmadan ve bak?m gerektirmeden elektri?e dönü?türür. Güne? enerji sistemlerinin en uçtaki eleman?d?r. Birbirinden ba??ms?z silikon hücrelerin birle?iminden olu?ur. Güne? ???nlar? bu hücreler üzerine dü?tü?ünde elektronlar? hareket ettirerek elektrik ak?m? olu?mas?n? sa?larlar. Sadece bir silikon hücresi 0.5 volt elektrik üretebilir. Örne?in 40 cm e 80 cm standart bir 12 volt panel birbirine seri ba?l? 36 hücre içerir ve ç?k?? tepe de?eri 17 volt civar?nda olur. Yük alt?nda bu ç?k?? 12 - 14 volt seviyelerine iner.
E?er iki solar panel 24 volt ç?k?? al?nacak ?ekilde konfigüre edilmek istenirse bu iki güne? panelini seri ba?layabiliriz. Böylece 72 hücreden olu?an 24 volt ç?k??l? bir sistem elde edilebilir.
Birden fazla solar panel paralel ba?lanarak ak?m kapasiteleri ( dolay?s?yla daha fazla güç ) artt?r?labilir. Güne? paneli sistemlerinden yüksek voltajl? ç?k?? almak ak?m? dü?ürüce?inden üretilen elektrik enerjisinin daha küçük çapl? kablolarla ta??nabilmesini sa?lar.
Üç çe?it güne? paneli vard?r.
1=Monokristal solar panel :
2=Polikristal güne? panelleri :
3=Amorf solar paneller :
Güne? Panelleri Üzerinde Gölge Olu?umu : Solar panellerin kurulum yap?laca?? yeri seçerken özellikle gün ????? saatlerinde ( 09:00 ile 16:00 aras? ) paneller üzerine herhangi bir gölge dü?medi?inden emin olunmal?d?r. Gölge sadece ç?k?? gücünü azaltmakla kalmayacak ayn? zamanda paneller üzerinde hasarlara da neden olabilecektir. Baz? üreticiler gölgeye kar?? dayan?kl? ürünler üretselerde güne? panellerinin gölge görmemesine özen gösterilmelidir.
S?cakl?k ve Havaland?rma : Bir önceki ba?l?kta incelendi?i gibi güne? panelleri direkt güne? gören ve gölge almayan bir yere kurulmal?d?r. Ancak ?s? yükselmesi de verimi dü?üren di?er bir problemdir. Çünkü solar panellerin verimi ?s?s? yükseldikçe dü?ecektir. Paneller monte edilirken herbir panel aras?nda yeterli havaland?rman?n olaca?? ?ekilde bo?luk b?rak?lmal?d?r. Aralar?ndaki bu bo?luk sayesinde rüzgar rahatl?kla dola?abilecek ve do?al so?utma sa?lanacakt?r.
Neden ?arj Kontrolör Gereklidir ?
Güne?li bir günde güne? panelleri daha fazla voltaj üretecektir. Voltajdaki bu a??r? art?? bataryalara zarar verebilmektedir. ?arj kontrolör bataryadaki ?arj düzeyini kontrol eder ve herhangi bir a??m durumunda ?arj? düzenleyerek bataryalar?n zarar görmesini engeller
Modern çok evreli ?arj kontrolörBirçok kaliteli ?arj kontrolörde bilinen 3 ?arj seviyesi vard?r. Bunlar :
Bulk :
So?urma :
Rölanti :
Maksimum Güç Noktas? ?zleme ( MPPT - Maximum Power Point Tracking ) : Yayg?n olarak kullan?lan birçok eski nesil çok seviyeli ?arj kontrolörü PWM ( Pulse Width Modulation - Darbe geni?lik modülasyonu ) kullan?l?r.
Ak?m ve gerilimin bu 3 seviyedeki durumu a?a??daki gibidir.
Ancak yeni nesil MPPT kontrolörler daha iyi sonuçlar vermektedir. Solar panellerin güç ç?k??lar?n? bataryan?n voltaj? ile e?le?tirip maksimum ?arj? garanti etmektedir. Örne?in 100 watt l?k bir güne? panelinden batarya optimum voltajda olmad?kça 100 watt güç ç?k??? al?namaz.
Örne?in bataryalardaki gerilim 12.4 volt olsun ve klasik ?arj kontrolörlerden biri kullan?ls?n. 100 watt bir güne? paneli kullan?l?yorsa bu panel 6 amper ak?m ve 16.5 volt ( 16.5 volt x 6 A = 100 watt ) de?erlerine sahiptir.
Bataryadaki gerilim 12.4 volt oldu?undan 6 amper ak?mla sadece 12.4 volt x 6 A = 75 watt enerji depolanabilir. Bu da panelin ç?k?? gücünden %25 kay?p oldu?u anlam?na gelir.
MPPT kontrolörler ak?m? artt?rarak bataryalar?n solar panelden ç?kan tüm gücü depolayabilmesini sa?lar.
?arj kontrolörler gün? panelleri ile bataryalar aras?na konumland?r?l?r.
Özet : E?er 4 adet 75 - 80 watt aras?nda bir solar panel kullan?l?yorsa 40 amper de?erinde bir ?arj kontrolör kullan?lmal?d?r. Her bir panel 6 amper de?erine sahiptir. Bunlar?n toplam ç?k??? 6 A x 4 = 24 A olmaktad?r. ?arj kontrolörün daha yüksek bir ak?mda seçilmesinin sebebi güne? ?????n?n bulut yans?ma etkisi sebebiyle ç?k??? 24 A olmas? gereken panellerden 32 A ç?k??a sebep olabilmesidir.
?nverter
Bataryalarda depolanan elektri?in günlük hayatta kullan?lan cihazlar? çal??t?rmas? planlan?yorsa inverter üniteleri kullanmak gereklidir. Power inverter güne? enerji sisteminin kalbidir. Sadece 12 volt DC voltaj? 220 volt AC ye çevirmekle kalmaz ayn? zamanda elektrik hatt?na ba?l?ysa bataryalar?da ?arj edebilir.
Kare Dalga ?nverter : En ucuz ve en az tercih edilen inverterdir. Kare dalga verimsizdir ve birçok cihaz? çal??t?ramaz. Bu tip inverterlerin 500 watt ve daha dü?ük de?erde olan modelleri genelde çok ucuzdur ve otomobillerde kullan?lmaktad?r. Ancak ev uygulamalar? için çok uygun de?ildir.
Düzeltilmi? Sinüs Dalga ?nverteri : Belkide en çok kullan?lan ve en ekonomik inverter çe?ididir. Gerçek sinüsle kare dalga aras?nda bir AC dalga formu ç?k??? verir. Fiyatlar? göreceli olarak ucuzdur ve istisnalar olmakla birlikte elektrikli aletler ve bilgisayarlar?n ço?unu çal??t?rabilir. Ancak motor h?z kontrolü, zamanlay?c? gibi uygulamalar düzeltilmi? sinüs dalga ile iyi bir ?ekilde çal??mayabilir. Bu tür inverterler özellikle küçük uygulamalar için tavsiye edilir.
Gerçek Sinüs Dalga ?nverteri : Bu inverter gerçek bir sinüs dalga ç?k??? sa?lar. Bu ç?k?? ço?u zaman normal elektrik ?ebekesinden daha temiz bir güç ç?k??? verecektir. Herçe?it AC uygulamayla beraber çal???r ve en pahal? inverter modelidir. Gerçek sinüs dalga inverteri ile cihazlar daha az enerji harcayarak daha verimli bir ?ekilde çal???r.
?ebeke Destekli ?nverter : Kullan?lan ?ebeke gerilimine ilave olarak güne? enerji sistemi kullan?lacaksa kullan?labilir. Bu sistemde güne? enerji sisteminden elde edilen enerji ?ebekeden çekilen enerjiyi azaltacak hatta güne? enerji panellerinden üretilen enerji ihtiyaçtan fazla ise üretilen fazla enerji elektrik ?irketine geri sat?labilecektir. Bu sistemde yedek enerji kayna?? olarak elektrik ?ebekesi kullan?laca??ndan büyük bir batarya sistemi kurmaya gerek yoktur.
Giri? Voltaj? : 12 - 24 - 48 volt inverterlerden hangisini kullanmal?y?m ?: Giri? voltaj?na karar verirken solar paneller ile batarya bankas? aras?ndaki mesafe gözününde tutulmal?d?r. Yüksek voltaj kullan?ld???nda dü?ük amper ve buna ba?l? olarak küçük çapl? kablo kullan?m? mümkün olur. Ayr?ca solar panel, inverter ve bataryalar?n ayn? voltaj de?erine sahip olmalar? gereklidir.
Birden Fazla ?nverter Kullan?m? : ?ki inverter bir arada kullan?labilir ve böylece daha fazla güç veya daha yüksek voltaj elde edilebilir. E?er iki uyumlu inverter seri olarak ba?lan?rsa ç?k?? voltaj? iki kat?na ç?kacakt?r. E?er paralel ba?lan?rsa güç iki kat?na ç?kacakt?r.
Bataryalar : Bataryalar güne? enerji sisteminin yak?t tank?d?r. Bataryalar olmaks?z?n sadece güne? oldu?u zaman elektrik elde edilebilir. Ancak bataryalar kullan?ld???nda gün ?????nda elde edilen enerjinin fazlas? depolan?r ve güne?ten elektrik elde edilemeyen gece, bulutlu gün gibi dönemlerde kullan?l?r. 4 temel batarya çe?idi vard?r.
Solar Akü 12V200Ah
Solar Akü Solar Aküler
12V150Ah
1- RV / Marine Tip :
2- Sulu Tip Batarya :
3- Jel Tipi :
4- AGM : : AGM bataryalar güne? enerji sistemleri için en iyi batarya seçimidir. Kur?un plakalar aras?nda cam yünü benzeri bir malzeme vard?r. S?zd?rmazd?rlar ve ?arj s?ras?nda gaz aç??a salmazlar, üst düzey performans gösterirler. Jel tipiyle ayn? avantajlara sahiptir. Bunun d???nda daha yüksek bir kalite sunar, voltaj dengesi daha iyidir, kendi kendine de?arj? daha yava?t?r ve daha uzun ömürlüdür. Uçaklarda, hastanelerde, baz istasyonlar?nda vb yerlerde kullan?l?r. Kur?un plakalar aras?nda koyu k?vaml? jel halinde asit vard?r. S?zd?rmazd?rlar bu nedenle jel bataryalar?n gaz ç?k??? yoktur. Gaz ç?k??? olmad???ndan iç ortamda rahatl?kla kullan?labilir. ?ç ortamda kullan?labilmesi bataryalar?n daha sabit bir s?cakl?kta muhafaza edilmesini sa?lar tabiki bu da bataryalar?n performans?n? artt?r?r. Bu aküde kur?un plakalar aras?nda s?v? asit bulunur, bu bataryalara düzenli olarak su eklemek gerekir. Uygun fiyatl?d?r ve uzun çal??ma ömrü vard?r. Bütün sulu tip bataryalar ?arj oldu?unda d??ar?ya gaz ç?k??? yapar. Bu yüzden bu bataryalar iç ortamda kullan?lamaz. E?er bir muhafaza içine kurulmu?sa bir havaland?rma sistemi içerideki gaz?n d??ar?ya ç?kmas?n? sa?lamalad?r çünkü aç??a ç?kan gaz yan?c?-patlay?c? özellik ta??r. RV veya marine tip olarak isimlendirilen bu bataryalar en basit anlamda tekne, kampç?lar ve di?er çok küçük uygulamalar için kullan?l?r. Özellikle küçük uygulamalar için kullan?labilir. Ancak devaml? ?arj de?arj döngüsü alt?nda uzun y?llar çal??amaz. So?urma zaman? geçtikten sonra voltaj rölanti de?erine dü?er ( genellikle 13.4 volt - 13.7 volt ) ve ak?mda di?er döngü zaman?na kadar dü?ük seviyeye iner. Sistem Bulk voltaj seviyesinde belirli bir zaman ( yakla??k 1 saat ) çal??t???nda ak?m ad?m ad?m dü?meye ba?lar. ?arj?n bulk faz?nda voltaj a?amal? olarak 14.4 volt - 14.6 volt olan bulk seviyesine yükselir, bataryalar maksimum ak?m? çeker. Bulk seviyesine eri?ildi?inde so?urma evresine geçilir.
Gerçek kristal de?ildirler. Metal veya cam gibi bir materyalin üzerinin ince bir silikon tabakas?yla örtülmesi sonucu olu?uturulurlar. Verimleri ve fiyatlar? bu yüzden daha dü?üktür. Monokristal veya Polikristal güne? panelleriyle ayn? enerji ç?kt?s?n? vermesi için onlardan 4 kata daha fazla alan?n kaplanmas? gerekir. Özellikle çat? vb kapmalama uygulamalar?nda kullan?l?r. Multikristal paneller olarakta isimlendirilir. Monokristal panellerden biraz daha ucuzdur ve verimleri biraz daha dü?üktür. Monokristal yap? gibi tek bir kristal üzerine de?il bir kristal blo?u üzerine yap?land?r?l?rlar. Bu da güne? panellerine k?r?k cam görüntüsü verir. Di?er üretim a?amalar? monokristal yap? ile ayn?d?r. En verimli ve pahal? güne? panelleridir. Monokristal hücreler ile yap?l?r. Bu güne? hücreleri çok saf silikonun tek bir kristalin üzerine yap?land?r?lmas?yla elde edilir. Uzun silikon çubuklar? 2 - 4 mm kal?nl?kta disk ?eklinde kesilir ve herbiri ayr? bir hücre olacak ?ekilde i?leme tabi tutulur. Bu hücreler birbirine ba?lant?lanarak solar panel olu?turulur.
Güne? Enerji Hücresi=Solar Panell
A?ag?da Çe?it Çe?it Solar Panelleri görüyorsunuz
bunlar 5W 210W aras?nda
FVG 10 P - FVG 25 M - FVG 40 M - FVG 50 P -
Photovoltaic Modules
Models:
FVG 80M-MC; FVG 85M-MC; FVG 90M-MC;
Models:
FVG 75M; FVG 80M; FVG 85M; FVG 90M;
FVG 72-125 M - Photovoltaic modules
FVG 72-125 M - Photovoltaic modules
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FVG 72-125 M - Photovoltaic modules
Fotovoltaiklerin Yap?s?
Fotovoltaikler, yüzeylerine gelen güne? ?????n? do?rudan
elektrik enerjisine dönü?türen yar?iletken maddelerdir.
Yüzeyleri kare, dikdörtgen, daire ?eklinde biçimlendirilen
fotovoltaikler genellikle alanlar? 100 cm² civar?nda,
kal?nl?klar? ise 0,2-0,4 mm aras?nda olan hücrelerin
birbirlerine eklenmesiyle olu?ur . Fotovoltaikler, ?ekil’de
gösterildi?i gibi üzerlerine ???k dü?tü?ü zaman
uçlar?nda elektrik gerilimi olu?ur. Fotovoltaiklerin verdi?i
elektrik enerjisinin kayna??, yüzeyine gelen güne?
enerjisidir. Güne? enerjisi, fotovoltaiklerin yap?s?na ba?l?
olarak %5 ile %20 aras?nda bir verimle elektrik enerjisine
çevrilebilir.Güç ç?k???n? art?rmak amac?yla çok say?da hücre
birbirine paralel ya da seri ba?lanarak bir yüzey üzerine
monte edilir, bu yap?ya fotovoltaik modül ad? verilir. Güç t
alebine ba?l? olarak modüller birbirlerine seri ya da
paralel ba?lanarak bir kaç W’dan MW'lara kadar güçler elde
edilebilir
Fotovoltaik Çal??ma Prensibi
Günümüz elektronik ürünlerinde kullan?lan transistörler,
do?rultucu diyotlar gibi fotovoltaikler de, yar?iletken
maddelerden yap?l?rlar. Yar?iletken özellik gösteren birçok
madde aras?nda fotovoltaik yapmak için en elveri?li olanlar,
silisyum, galyum arsenit, kadmiyum tellür gibi
maddelerdir. Yar?iletken maddelerin fotovoltaik olarak
kullan?labilmeleri için n ya da p tipi katk?lanmalar?
gereklidir. Katk?lama, saf yar?iletken eriyik içerisine istenilen
katk? maddelerinin kontrollü olarak eklenmesiyle yap?l?r.
maddesine ba?l?d?r. En yayg?n fotovoltaik maddesi olarak
kullan?lan silisyumdan n tipi silisyum elde etmek için
silisyum eriyi?ine periyodik cetvelin 5. grubundan bir
element, örne?in fosfor eklenir. Silisyum'un d??
yörüngesinde 4, fosforun d?? yörüngesinde 5 elektron oldu?u
için, fosforun fazla olan tek elektronu kristal yap?ya bir elektron
verir. Bu nedenle 5. grup elementlerine "verici" ya da "n tipi"
katk? maddesi denir. P tipi silisyum elde etmek için ise,
eriyi?e 3. gruptan bir element (alüminyum, indiyum, bor gibi)
eklenir. Bu elementlerin son yörüngesinde 3 elektron
oldu?u için kristalde bir elektron eksikli?i olu?ur, bu elektron
yoklu?una hol ya da bo?luk denir ve pozitif yük ta??d???
varsay?l?r. Bu tür maddelere de "p tipi" ya da "al?c?" katk?
maddeleri denir. P ya da n tipi ana malzemenin içerisine
gerekli katk? maddelerinin kat?lmas? ile yar?iletken eklemler
olu?turulur. N tipi yar?iletkende elektronlar, p tipi yar?iletkende
holler ço?unluk ta??y?c?s?d?r. P ve n tipi yar?iletkenler
biraraya gelmeden önce, her iki madde de elektriksel
bak?mdan nötrdür. Yani p tipinde negatif enerji seviyeleri
ile hol say?lar? e?it, n tipinde pozitif enerji seviyeleri ile
elektron say?lar? e?ittir. Pn eklem olu?tu?unda, n
tipindeki ço?unluk ta??y?c?s? olan elektronlar, p tipine do?ru
ak?m olu?tururlar. Bu olay her iki tarafta da yük dengesi
olu?ana kadar devam eder. Pn tipi maddenin ara yüzeyinde,
yani eklem bölgesinde, p bölgesi taraf?nda negatif, n bölgesi
taraf?nda pozitif yük birikir. Bu eklem bölgesine "geçi?
bölgesi" ya da "yükten ar?nd?r?lm?? bölge" denir. Bu bölgede
olu?an elektrik alan "yap?sal elektrik alan" olarak adland?r?l?r.
Yar? iletken eklemin güne? hücreleri olarak çal??mas? için
eklem bölgesinde fotovoltaik dönü?ümün sa?lanmas? gerekir.
Bu dönü?üm iki a?amada olur, ilk olarak, eklem bölgesine
???k dü?ürülerek elektron-hol çiftleri olu?turulur, ikinci olarak
ise, bunlar bölgedeki elektrik alan yard?m?yla birbirlerinden
ayr?l?r. Yar?iletken bir yap?n?n olu?umu ?ekil’de verilmektedir
Yar? ?letkenlerin Çal??ma Prensibi
Yar?iletkenler, ?ekil’de gösterildi?i gibi bir yasak enerji aral???
taraf?ndan ayr?lan iki enerji band?ndan olu?ur. Bu bantlar
valans ve iletkenlik band? ad?n? al?rlar. Bu yasak enerji
aral???na e?it veya daha büyük enerjili bir foton, yar?iletken
taraf?ndan so?uruldu?u zaman, enerjisini valans
band?ndaki bir elektrona vererek, elektronun iletkenlik
band?na ç?kmas?n? sa?lar. Böylece, elektron-hol çifti
olu?ur. Bu olay, pn eklem ara yüzeyinde meydana gelmi?
ise elektron-hol çiftleri buradaki elektrik alan taraf?ndan
birbirlerinden ayr?l?r. Bu ?ekilde fotovoltaik, elektronlar? n
bölgesine, holleri de p bölgesine iten bir pompa gibi çal???r.
Birbirlerinden ayr?lan elektron-hol çiftleri, güne? pilinin
uçlar?nda yararl? bir güç ç?k??? olu?tururlar. Bu süreç
yeniden bir fotonun fotovoltaik yüzeyine çarpmas?yla ayn?
?ekilde devam eder. Yar?iletkenin iç k?s?mlar?nda da, gelen
fotonlar taraf?ndan elektron-hol çiftleri olu?turulmaktad?r.
Fakat gerekli elektrik alan olmad??? için tekrar birle?erek
kaybolmaktad?rlar
Fotovoltaiklerin Elektriksel Modellemesi
Güne? hücrelerine dayal? fotovoltaik ve enerji
sistemlerinin matematiksel analizi hücrelerin elektriksel
özelliklerine dayand?r?lmaktad?r. Çe?itli hücre s?cakl??? ve
radyasyon de?erleri alt?ndaki voltaj ve ak?m ili?kileri
elektriksel modellemelerle incelenmekte ve hücre
yap?s? geli?tirilmektedir. Modelde kullan?lmas? gerekli modül
ve hücre özelliklerinin üretici firma taraf?ndan temin
edilmesi gerekmektedir. Ayr?nt?l? modellerden ziyade birçok
ara?t?rmac? basit modeller üzerinde çal??m??lard?r. Basit
modellerinde ayr?nt?l? modellere yak?n sonuçlar verdi?i
bildirilmi?tir.
Fotovoltaik bir modülün e?de?er elektrik devresi
?ekil’deki elektrik devresinin tan?mlanmas? için be?
adet parametrenin bilinmesi gerekmektedir. Bu parametreler;
I = IL – ID – Ish =IL – I0{exp[ (V + IRs )/Ia ] – 1} – ( V + IRs )
/ Rsh
Bir fotovoltaik modülün gücü,
P = IV
olarak yaz?labilir.
Fotovoltaiklerin Yap?m?nda Kullan?lan Malzemeler ve
Fotovoltaik Çe?itleri
Kristal Silisyum
Önce büyütülüp daha sonra 200 mikron kal?nl?kta ince tabakalar halinde dilimlenen tekkristal silisyum bloklardan üretilen fotovoltaiklerde laboratuvar ?artlar?nda %24, ticari modüllerde ise %15'in üzerinde verim elde edilmektedir. Dökme silisyum bloklardan dilimlenerek elde edilen çokkristal silisyum fotovoltaikleri ise daha ucuza üretilmekte, ancak verim de daha dü?ük olmaktad?r. Verim, laboratuvar ?artlar?nda %18, ticari modüllerde ise %14 civar?ndad?r.
Galyum Arsenit (GaAs)
Bu malzemeyle laboratuvar ?artlar?nda %25 ve %28 (optik yo?unla?t?r?c?l?) verim elde edilmektedir. Di?er yar?iletkenlerle birlikte olu?turulan çok eklemli GaAs fotovoltaiklerde %30 verim elde edilmi?tir. GaAs fotovoltaikler uzay uygulamalar?nda ve optik yo?unla?t?r?c?l? sistemlerde kullan?lmaktad?r.
Amorf Silisyum
Kristal yap? özelli?i göstermeyen bu silisyum fotovoltaiklerden elde edilen verim %10 dolay?nda, ticari modüllerde ise %5-7 mertebesindedir. Günümüzde daha çok küçük elektronik cihazlar?n güç kayna?? olarak kullan?lan amorf silisyum fotovoltaiklerin bir ba?ka önemli uygulama sahas?n?n, binalara entegre yar?saydam cam yüzeyler olarak, bina d?? koruyucusu ve enerji üreteci olabilece?i tahmin edilmektedir.
Kadmiyum Tellürid (CdTe)
Çokkristal yap?da bir malzeme olan CdTe ile fotovoltaiklerin maliyetinin çok a?a??lara çekilece?i tahmin edilmektedir. Laboratuvar tipi küçük hücrelerde %16, ticari tip modüllerde ise %7 civar?nda verim elde edilmektedir.
Bak?r ?ndiyum Diselenid (CuInSe2)
Bu polikristal fotovoltaikler laboratuvar ?artlar?nda %17,7 ve enerji üretimi amaçl? geli?tirilmi? olan prototip bir modülde ise %10,2 verim sa?lam??t?r.
Güne? Panelleri
Güne? paneli Güne? pili sistemlerinin elektrik ?ebekesinden ayr? olarak kullan?ld??? tipik uygulama alanlar? a?a??da s?ralanm??t?r. Haberle?me istasyonlar?, k?rsal radyo, telsiz ve telefon sistemleri Da?evleri ya da yerle?im yerlerinden uzaktaki evlerde TV, radyo, buzdolab? gibi elektrikli ayg?tlar?n çal??t?r?lmas? Petrol boru hatlar?n?n katodik korumas? Metal yap?lar?n (köprüler, kuleler vb) korozyondan korumas? Elektrik ve su da??t?m sistemlerinde yap?lan telemetrik ölçümler, hava gözlem istasyonlar? Bina içi ya da d??? ayd?nlatma Tar?msal sulama ya da ev kullan?m? amac?yla su pompaj? Orman gözetleme kuleleri Deniz fenerleri ?lkyard?m, alarm ve güvenlik sistemleri Deprem ve hava gözlem istasyonlar? ?laç ve a?? so?utma. Askeri Uygulamalarda
Tracker, güne? panellerinin gün içerisinde sürekli olarak güne?i takip ederek ürettikleri çevreye dost ve sürdürülebilir enerjiyi artt?rmaya yönelik olarak tasarlanm?? izleyici sistemlerdir. Bu tracker sistemleri sayesinde daha fazla miktarda güne? ???n? so?urulur ve solar panellerin bu sayede günlük performans ve verim de?erleri artar. Elde edilen enerjideki bu verim art???n?n s?n?rlar? %25 - %55 de?erleri aras?ndad?r. Özellikle k?? aylar?nda sa?lanan enerji tasarrufu ile verimin ciddi miktarda yükselmesini sa?layan güne? izleyici tracker sistemleri, güne? enerji sistemlerinin maliyet ve amortisman?n?n önemli ölçüde dü?mesini sa?lamaktad?r.
ETATRACK marka izleyici tracker sistemleri enerjisini do?rudan üzerinde ta??d?klar? güne? panellerinden almaktad?r. Güne?i izlemek için ayr?ca bir sensöre ihtiyaç duymamakla birlikte; ta??d??? panellerin üzerindeki gerilim de?i?imini – farkl?l?klar?n? kullanarak güne? panellerini bir sensör gibi kullanmaktad?r.
120 km/s rüzgar h?z?na dayan?kl? olarak üretilen ETATRACK güne? izleyici sistemleri bak?m gerektirmezler ve 10 y?l malzeme garantilidirler.
A?a??da görüldü?ü gibi gündelik ya?amda da kullan?m alanlar? yayg?nd?r
K?v?r?labilen Güne? Enerji Hücresi (Panell) 5, 10, ve 20 watts.
Connectors
15 metre. arabaglant?s? battery connectors
Power Film accessories
Baglant? Kablolar? ve Gerekli Malzemeler
Cod. 50265 - RA-1 - Cigarette Lighter Adapter.
Cod. 50266 - RA-2 - Female Cigarette Lighter Adapter.
Cod. 50275 - RA-4 - Standard Battery Charger.
Cod. 50267 - RA-6 - Daisy Chain Accessory.
Cod. 50268 - RA-7 - 15 Ft. Extension Cord.
Cod. 50269 - RA-8 - 15 Ft. Extension Cord w/Alligator Clips.
Cod. 50260 - RA-9 - Charge Controller.
byAdnanoe
Güne? Paneli (Hücreleri) Tipleri: En Fazla %25 Verimlilik
Sharp'?n endüstriye yönelik üretti?i panellerin monokristalli ve polikristalli cinsleri bulunuyor.
Her güne? dizi paneli (solar array) toplamda 36, 72 veya hatta 96 solar hücreden meydana gelebilir. Yak?n bir geçmi?te solar hücrelerinin alan? 125 mm kare kadar artt?. Solar hücrelerin en çok kullan?lan tipi kal?n silikon filminden yap?lmakta. Bu tip silikon kullan?lan Polikristalli (polycrystalline) hücrelerde verimlilik %20'ye dayan?rken, monokristalli yap?ya sahip hücrelerde % 25'i buluyor. Solar hücre teknolojisinin tarihine bakarsak yap?ld?klar? malzemeye veya kulland?klar? elektrik üretim yöntemlerine göre farkl?l?klar arz eden çok çe?itli solar hücre türlerinin ortaya ç?km?? oldu?unu görürüz. Ev ve üretim merkezlerinin elektrik ihtiyac?n? kar??lamak üzere üretilen solar hücrelerin en çok monokristalli ve polikristalli silikondan yap?lm?? olan türleri kullan?lmaktad?r. Polikristalli hücrelerin verimi daha dü?ük olsa da fiyat? buna paralel olarak daha ucuz. Yukar?daki foto?rafta piyasadaki çe?itli panel tiplerinin 1000 Watt elektrik üretebilmesi için gerekli olan yüzey alanlar? gösterilmi?tir.
Kristalli yap?da olmayan (amorphous) silikondan yap?lm?? güne? panellerinin kurulumunu yapmak dü?ük verimlilikleri sebebiyle bo?a zaman harcamaktan ba?ka bir ?ey olmayacakt?r. O zaman hemen di?er alternatiflerden bahsedelim. CIS (Copper Indium Diselenide) ve CdTe (Cadmium Tulluride) olarak bilinen ince film teknolojilerinin pazardaki pay? sadece %2 düzeylerinde. Fakat bu malzemelerden yap?lm?? panellerin kristalli malzemelerle yap?lanlara göre baz? ciddi avantajlar? bulunmakta. Birincisi ve ne önemlisi, kristalli filmlerden 100 kat daha ince bir yap?ya sahipler (bir ruloya çok daha fazla malzeme s??abiliyor). Üstelik ince filmden yap?lm?? solar paneller örne?in havan?n bulutlu oldu?u zamanlar gelen zay?f ?????, kristalli panellere göre çok daha verimli biçimde elektri?e dönü?türebiliyorlar. Di?er bir avantajlar? ise bol bol ve sürekli güne? ????? alan yerlerde olu?an yüksek s?cakl??a daha dayan?kl? olmalar?. Fakat ince film panellerin baz? olumsuzlar? da yok de?il: kal?n film panellerle ayn? miktarda enerji üretebilmeleri için daha geni? yüzey alan?na ihtiyaç duyuyorlar.
Monocristalli ve polikristalli kal?n film silikonlardan tutun da ince film tiplere kadar çe?it solar hücrelerin görünümleri
Kal?n-film Solar Hücreler için Enerji Verimlili?i
- Monokristalli silikon %25
- Polikristalli silikon %20
?nce-film Solar Hücreler için Enerji Verimlili?i
- Kristalli olmayan (amorf) %10
- CdTe %16
- CIS/CIGS %20
- Nanokristalli Silikon %10
- Mikro/Polikristalli Silikon %10
- Polimerli Silikon %5
Kurulum s?ras?nda hücreler birbirine seriler halinde ba?lan?rlar ve hücrelerden her biri 0.6 V kadar gerilim üretir. Fabrika ç?k??l? solar paneller ise hücrelerin iletkenler vas?tas?yla birle?tirilip her iki yüzeyine koruma amaçl? cam plakalar yerle?tirilmesiyle üretiliyorlar. ?nce-film hücreler birbirine ba?l? büyük dizilerden olu?uyor ve hatta bazen kendili?inden panelin konumunu de?i?tirebilen mekanizmalar? bile bulunuyor.
Solar hücre yap?m?nda kullan?lan malzemeye ba?l? olarak 1000 Watt enerji üretmek için gereken yüzey alanlar?.
Kal?n-film hücrelerin ta??y?c? mekanizmas? ve fotogerilimsel malzemeleri ince-film hücrelerinkiyle ayn?. Bu hücreler aynen i?lemci ve grafik yongalar? gibi silikon plakalar (wafer) kullan?larak üretiliyorlar
